www.kanonier.fora.pl

dak · Dołączył: 23 Mar 2009 Posty: 29 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5

MUZYKOTERAPIA jako zabieg uzdrowiskowy w sanatoriach
--------------------.
.
mgr Władysław Pitak podjął temat niezwykle ciekawy nie tylko z punktu widzenia naukowego, ale również praktycznego. Prowadzona przez niego wieloletnia działalność na terenie uzdrowiska Kołobrzegu, Dźwirzyna i Mielna została uznana za bardzo pozytywny czynnik leczenia uzdrowiskowego. Uzyskane zaś efekty terapeutyczne są wysoce zadowalające. (...) Obserwując działalność mgr W. Pitaka oraz oceniając jego zaangażowanie naukowe na polu muzykoterapii, nie tylko popieram całkowicie tę działalność, ale uważam, że wyniki tej pracy skondensowane statystycznie nadają się w zupełności na dysertację doktorską. (...)
Naczelny Lekarz Uzdrowiska Kołobrzeg- Doc. dr hab. med. Bohdan Trzeciak

dak · Dołączył: 23 Mar 2009 Posty: 29 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5

MUZYKA POWAŻNA - KRÓLOWA MUZYKOTERAPII?

Tworzymy muzyczną "apteczkę pierwszej pomocy".

Dla duszy i dla ciała

Muzykoterapeuci preferują muzykę poważną, choć w dzisiejszych czasach jej słuchacze z wyboru należą raczej do mniejszości. Czy zatem tylko wyrobiony gust profesjonalistów skłania ich do korzystania z klasycznych utworów, czy też za wyborem tego gatunku muzyki przemawiają jakieś inne względy? Ponieważ terapeutyczne oddziaływanie muzyką jest możliwe bez szczególnych nakładów finansowych, w wielu domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i szpitalach pada pytanie: jakie nagrania powinniśmy zakupić? Kiedy jednak w zespole zatrudnionych tam osób nie ma wykwalifikowanego muzykoterapeuty, rozpoczynają się dyskusje i spory, które ujawniają raczej gust muzyczny ich uczestników, a nie wiedzę o terapeutycznym wpływie muzyki. Postanowiliśmy więc pomóc w dokonaniu słusznych wyborów, prezentując w niniejszym artykule, co najnowsza nauka ma do powiedzenia na ten temat.

Gość

Słuchamy i wybieramy

Stworzenie zbioru utworów muzycznych, które następnie będziemy wykorzystywać do zajęć terapeutycznych z pacjentami/mieszkańcami wcale nie jest trudne. Ponieważ wielu naszych czytelników zatrudnionych jest w instytucjach, które z powodu ograniczonego budżetu nie mogą sobie pozwolić na zatrudnienie muzykoterapeuty, przedstawimy od podstaw budowanie takiego archiwum terapeutycznej muzyki.

1. Należy sobie przede wszystkim uświadomić, że w obrębie muzyki klasycznej napotykamy na znaczne zróżnicowanie stylów - zależnie od epoki, w której zostały skomponowane poszczególne utwory.
2. Z całego bogactwa muzyki, jaka powstała na przestrzeni wieków, do celów terapeutycznych nadają się zwłaszcza kompozycje powstałe w następujących okresach: barok, klasycyzm, romantyzm i impresjonizm.
3. Aby zauważyć różnice pomiędzy muzyką należącą do poszczególnych epok i uświadomić sobie, jakie mają one znaczenie dla muzykoterapii, najlepiej przetestować na sobie samym. Wystarczy zgromadzić około dziesięciu utworów należących do poszczególnych okresów i wysłuchać ich, stawiając sobie przy tym pytanie - czym różnią się one w odbiorze? Ten prosty test pokaże, jakie utwory można zastosować do jakich celów.
4. W doborze adekwatnych fragmentów muzycznych przydatna będzie następująca charakterystyka:

Barok
Muzykę tę można określić jako precyzyjnie skonstruowaną i posiadającą jednoznaczną strukturę. Charakteryzuje ją wyraźne posuwanie się do przodu, utwór rozwija się, energicznie pulsuje, utrzymuje stałą dynamikę. Słuchając muzyki barokowej, na pewno się nie znużymy, gdyż jest dramatyczna i naładowana emocjonalnie. Zbudowane logicznie utwory dają się w pewnym sensie przewidzieć - słuchacz czeka na dźwięki, które "muszą" zaraz nastąpić. To daje poczucie pewności i bezpieczeństwa, uspokaja oraz równoważy ślady stresu i napięć. Prawie każda kompozycja jest jakby zbudowana z wielu szczegółów, które w sumie malują monumentalny obraz, wizję przemawiającą do słuchacza bezpośrednio. Terapeuci podkreślają, że utwory barokowe doskonale synchronizują pracę całego mózgu.
Kompozytorzy: Vivaldi, Corelli, Bach, Händel.

Klasycyzm
Była to epoka dalszego doskonalenia aspektów harmonii w muzyce, przy czym wprowadzano wtedy szczególnie chętnie zmianę kolorytu dźwięków. Klasycyzm cechuje swobodna kontynuowalność melodii, jej specyficzna jasność i elegancja. W muzyce barokowej brzmienie utworów charakteryzowało się w miarę wyrównanymi proporcjami pomiędzy głośnymi i cichymi frazami. Natomiast kompozytorzy klasycyzmu rozpoczęli eksperymentowanie z nagłymi zmianami i elementami zaskakiwania słuchacza, różnicując niespodziewanie akcenty i dynamikę melodii, tak że wzorzec melodyczny stał się niezwykle plastyczny. Naukowcy, zajmujący się wpływem tego stylu muzycznego na organizm ludzki, stwierdzili, że działa on niezwykle pobudzająco na pracę mózgu, sprzyja przypominaniu sobie i wzmacnia kreatywność.
Kompozytorzy: Mozart, Beethoven, Haydn.

Romantyzm
Ta epoka wprowadziła do muzyki skrajny indywidualizm. Kompozytorzy chcieli zawrzeć w swych utworach coś niepowtarzalnego, jedynego w swoim rodzaju, umożliwiającego odróżnienie od innych. Cechą typową dla romantyzmu było też przenoszenie do kompozycji osobistych uczuć, wypowiadanie za ich pomocą własnych nastrojów i stanów emocjonalnych. Melodie można porównać do strumienia płynących uczuć. Właśnie dlatego te utwory doskonale nadają się do wszelkich zajęć terapeutycznych, których uczestnicy powinni przepracować własne emocje. Muzyka romantyzmu jest łagodna, liryczna, ale zawiera także elementy fantastyczne, a nawet makabryczne. Każdy rodzaj emocji znajdzie tu adekwatną ilustrację.
Kompozytorzy: późny Beethoven, Czajkowski, Wagner, Brahms, Schumann, Rachmaninow, Mendelssohn.

Impresjonizm
Muzykę z przełomu XIX i XX stulecia poznajemy po jej marzycielskim brzmieniu i specyficznej płynności linii melodycznej. Częste zmiany barwy dźwięku i niuanse nastrojów melodii predysponują te utwory do używania ich podczas zajęć, kiedy uczestnicy mają za cel wizualizację, wyobrażanie sobie różnego rodzaju widoków, przywoływanie obrazów z przeszłości. Jest to styl przemawiający na przykład do wyobraźni dzieci, które bardzo chętnie improwizują przy tej muzyce. Należy jednak zaznaczyć, że niektórzy muzykoterapeuci mają zastrzeżenia co do przydatności utworów pochodzących z tego właśnie okresu.
Kompozytorzy: Ravel, Debussy, Respighi.